حکمت 341 نهج البلاغه: عاقبت ظلم و ظالم
وَ قَالَ (عليه السلام): يَوْمُ الْعَدْلِ عَلَى الظَّالِمِ، أَشَدُّ مِنْ يَوْمِ الْجَوْرِ عَلَى الْمَظْلُومِ.
و درود خدا بر او، فرمود: روز انتقام گرفتن از ظالم سخت تر از ستمكارى بر مظلوم است.
He (peace be upon him) said: The day of justice against the oppressor is more severe than the day of injustice against the oppressed.
حکمت 342 نهج البلاغه: چشم نداشتن به مال مردم
وقال (عليه السلام): الْغِنَى الاَْكْبَرُ، الْيَأْسُ عَمَّا فِي أَيْدِي النَّاسِ.
و درود خدا بر او، فرمود: برترين بى نيازى و دارايى، نوميدى است از آنچه در دست مردم است.
He (peace be upon him) said: The greatest wealth is despairing of what is in the hands of people.
حکمت 343 نهج البلاغه: انسان در گرو اعمال خویش است
وَ قَالَ (عليه السلام): الْأَقَاوِيلُ مَحْفُوظَةٌ، وَ السَّرَائِرُ مَبْلُوَّةٌ، وَ كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ. وَ النَّاسُ مَنْقُوصُونَ مَدْخُولُونَ، إِلَّا مَنْ عَصَمَ اللَّهُ؛ سَائِلُهُمْ مُتَعَنِّتٌ، وَ مُجِيبُهُمْ مُتَكَلِّفٌ؛ يَكَادُ أَفْضَلُهُمْ رَأْياً، يَرُدُّهُ عَنْ فَضْلِ رَأْيِهِ الرِّضَى وَ السُّخْطُ؛ وَ يَكَادُ أَصْلَبُهُمْ عُوداً، تَنْكَؤُهُ اللَّحْظَةُ وَ تَسْتَحِيلُهُ الْكَلِمَةُ الْوَاحِدَة.
و درود خدا بر او، فرمود: گفتارها نگهدارى مى شود، و نهان ها آشكار، و هر كسى در گرو اعمال خويش است. و مردم گرفتار كمبودها و آفت هايند جز آن را كه خدا نگهدارد. در خواست كنندگانشان مردم آزار، و پاسخگويان به زحمت و رنج دچارند.
و آن كس كه در انديشه از همه برتر است با اندك خشنودى يا خشمى از رأى خود باز مى گردد. و آن كس كه از همه استوارتر است از نيم نگاهى ناراحت شود يا كلمه اى او را دگرگون سازد.
And he (peace be upon him) said: Sayings are preserved, and secrets are tested, and every soul is held in pledge for what it has earned. People are deficient and deceived, except for those whom Allah has protected. Their questioner is stubborn, and their respondent is forced. The best of them in opinion is almost always turned away from the excellence of his opinion by pleasure or displeasure. Their hardest part is almost like a stick that can be broken by a moment and transformed by a single word.
حکمت 344 نهج البلاغه: زیانکاران دنیا و آخرت
وَ قَالَ (عليه السلام): مَعَاشِرَ النَّاسِ اتَّقُوا اللَّهَ، فَكَمْ مِنْ مُؤَمِّلٍ مَا لَا يَبْلُغُهُ، وَ بَانٍ مَا لَا يَسْكُنُهُ، وَ جَامِعٍ مَا سَوْفَ يَتْرُكُهُ، وَ لَعَلَّهُ مِنْ بَاطِلٍ جَمَعَهُ وَ مِنْ حَقٍّ مَنَعَهُ، أَصَابَهُ حَرَاماً وَ احْتَمَلَ بِهِ آثَاماً، فَبَاءَ بِوِزْرِهِ وَ قَدِمَ عَلَى رَبِّهِ آسِفاً لَاهِفاً، قَدْ خَسِرَ الدُّنْيا وَ الْآخِرَةَ؛ “ذلِكَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبِينُ”.
و درود خدا بر او، فرمود: اى مردم از خدا بترسيد، چه بسا آرزومندى كه به آرزوى خود نرسيد، و سازنده ساختمانى كه در آن مسكن نكرد، و گرد آورنده اى كه زود آنچه را گرد آورده رها خواهد كرد، شايد كه از راه باطل گرد آورده، و يا حق ديگران را باز داشته، و با حرام به هم آميخته، كه گناهش بر گردن اوست، و با سنگينى بار گناه در مى گذرد، و با پشيمانى و حسرت به نزد خدا مى رود كه: «در دنيا و آخرت زيان كرده و اين است زيانكارى آشكار».
And he (peace be upon him) said: O people, fear Allah, for how many are those who hope for what they will not attain, and build what they will not inhabit, and gather what they will abandon, and perhaps he gathered from falsehood and withheld from truth, he acquired something forbidden and bore sins thereby, so he bore his burden and presented himself to his Lord regretful and sorrowful, having lost this world and the Hereafter; “That is the manifest loss.”
حکمت 345 نهج البلاغه: دور بودن از گناه
وَ قَالَ (عليه السلام): مِنَ الْعِصْمَةِ، تَعَذُّرُ الْمَعَاصِي.
و درود خدا بر او، فرمود: دست نيافتن به گناه نوعى عصمت است.
He (peace be upon him) said: Infallibility includes the impossibility of committing sins.
حکمت 346 نهج البلاغه: اهمیت حفظ آبرو
وَ قَالَ (عليه السلام): مَاءُ وَجْهِكَ جَامِدٌ، يُقْطِرُهُ السُّؤَالُ؛ فَانْظُرْ عِنْدَ مَنْ تُقْطِرُهُ.
و درود خدا بر او، فرمود: آبروى تو چون يخى جامد است كه درخواست آن را قطره قطره آب مى كند، پس بنگر كه آن را نزد چه كسى فرو مى ريزى.
He (peace be upon him) said: The water of your face is frozen, and the questioning makes it drip; so look at whom you make it drip.
حکمت 347 نهج البلاغه: اعتدال در مدح و ستایش
وَ قَالَ (عليه السلام): الثَّنَاءُ بِأَكْثَرَ مِنَ الِاسْتِحْقَاقِ مَلَقٌ، وَ التَّقْصِيرُ عَنِ الِاسْتِحْقَاقِ عِيٌّ أَوْ حَسَد.
و درود خدا بر او، فرمود: ستودن بيش از آنچه كه سزاوار است نوعى چاپلوسى، و كمتر از آن، درماندگى يا حسادت است.
He (peace be upon him) said: Praising someone more than he deserves is flattery, and falling short of what he deserves is a defect or envy.
حکمت 348 نهج البلاغه: کوچک شمردن گناه
وَ قَالَ (عليه السلام): أَشَدُّ الذُّنُوبِ، مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُه.
و درود خدا بر او، فرمود: سخت ترين گناه، آن كه گناهكار آن را كوچك بشمارد.
He (peace be upon him) said: The most serious of sins is that which its perpetrator takes lightly.
حکمت 349 نهج البلاغه: پندهای مهم اخلاقی
وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ نَظَرَ فِي عَيْبِ نَفْسِهِ اشْتَغَلَ عَنْ عَيْبِ غَيْرِهِ؛ وَ مَنْ رَضِيَ بِرِزْقِ اللَّهِ لَمْ يَحْزَنْ عَلَى مَا فَاتَهُ؛ وَ مَنْ سَلَّ سَيْفَ الْبَغْيِ قُتِلَ بِهِ؛ وَ مَنْ كَابَدَ الْأُمُورَ عَطِبَ؛ وَ مَنِ اقْتَحَمَ اللُّجَجَ غَرِقَ؛ وَ مَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ السُّوءِ اتُّهِمَ؛ وَ مَنْ كَثُرَ كَلَامُهُ كَثُرَ خَطَؤُهُ، وَ مَنْ كَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَيَاؤُهُ، وَ مَنْ قَلَّ حَيَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ، وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلْبُهُ، وَ مَنْ مَاتَ قَلْبُهُ دَخَلَ النَّارَ؛ وَ مَنْ نَظَرَ فِي عُيُوبِ النَّاسِ فَأَنْكَرَهَا، ثُمَّ رَضِيَهَا لِنَفْسِهِ، فَذَلِكَ الْأَحْمَقُ بِعَيْنِهِ؛ وَ الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا يَنْفَدُ؛ وَ مَنْ أَكْثَرَ مِنْ ذِكْرِ الْمَوْتِ رَضِيَ مِنَ الدُّنْيَا بِالْيَسِيرِ؛ وَ مَنْ عَلِمَ أَنَّ كَلَامَهُ مِنْ عَمَلِهِ، قَلَّ كَلَامُهُ إِلَّا فِيمَا يَعْنِيهِ.
و درود خدا بر او، فرمود: آن كس كه در عيب خود بنگرد از عيب جويى ديگران باز ماند،
و كسى كه به روزى خدا خشنود باشد بر آنچه از دست رود اندوهگين نباشد،
و كسى كه شمشير ستم بر كشد با آن كشته شود،
و آن كس كه در كارها خود را به رنج اندازد خود را هلاك سازد،
و هر كس خود را در گردابهاى بلا افكند غرق گردد،
و هر كس به جاهاى بدنام قدم گذاشت متّهم گرديد.
و كسى كه زياد سخن مى گويد زياد هم اشتباه دارد، و هر كس كه بسيار اشتباه كرد، شرم و حياء او اندك است، و آن كه شرم او اندك، پرهيزكارى او نيز اندك خواهد بود، و كسى كه پرهيزكارى او اندك است دلش مرده، و آن كه دلش مرده باشد، در آتش جهنّم سقوط خواهد كرد.
و آن كس كه زشتى هاى مردم را بنگرد، و آن را زشت بشمارد سپس همان زشتى ها را مرتكب شود، پس او احمق واقعى است.
قناعت، مالى است كه پايان نيابد،
و آن كس كه فراوان به ياد مرگ باشد در دنيا به اندك چيزى خشنود است،
و هر كس بداند كه گفتار او نيز از اعمال او به حساب مى آيد جز به ضرورت سخن نگويد.
And he (peace be upon him) said: Whoever looks at his own faults will be busy with the faults of others; and whoever is satisfied with Allah’s provision will not grieve over what he has missed; and whoever draws the sword of oppression will be killed by it; and whoever struggles with matters will be ruined; and whoever plunges into the depths will drown; and whoever enters the entrances of evil will be accused; Whoever talks a lot will make a lot of mistakes, whoever makes a lot of mistakes will have little shame, whoever has little shame will have little piety, whoever has little piety will have a dead heart, whoever has a dead heart will enter Hell. Whoever looks at the faults of people and denies them, then accepts them for himself, he is the fool in his own eyes. Contentment is wealth that never runs out. Whoever remembers death frequently will be satisfied with little of this world. Whoever knows that his words are part of his deeds will speak little except about what concerns him.
حکمت 350 نهج البلاغه: نشانه های ستمگر
وَ قَالَ (عليه السلام): لِلظَّالِمِ مِنَ الرِّجَالِ ثَلَاثُ عَلَامَاتٍ: يَظْلِمُ مَنْ فَوْقَهُ بِالْمَعْصِيَةِ، وَ مَنْ دُونَهُ بِالْغَلَبَةِ، وَ يُظَاهِرُ الْقَوْمَ الظَّلَمَةَ.
و درود خدا بر او، فرمود: مردم ستمكار را سه نشان است: با سركشى به ما فوق خود ستم روا دارد، و به زيردستان خود با زور و چيرگى ستم مى كند، و ستمكاران را يارى مى دهد.
He (peace be upon him) said: The unjust man has three signs: he oppresses those above him by disobedience, those below him by force, and he supports the unjust people.
نظرات کاربران