در سال 36 هجری، وقتی امام (ع) به سوی بصره حرکت میکرد، در صحرای ربذه هنگامی كه برخی از حجاج بیت اللّه نیز به سخنان آن حضرت گوش فرا می دادند، ایراد فرمود.
پس از ستایش پروردگار، همانا خداوند سبحان، حضرت محمد (ص) را مبعوث فرمود، در روزگارانی كه عرب كتابی نخوانده و ادّعای وحی و پیامبری نداشت. پیامبر اسلام (ص) با یارانش به مبارزه با مخالفان پرداخت تا آنان را به سر منزل نجات كشاند، و پیش از آن كه مرگشان فرا رسد، آنان را به رستگاری رساند. با خستگان مدارا كرد، و شكسته حالان را زیر بال گرفت تا همه را به راه راست هدایت فرمود، جز آنان كه راه گمراهی پیمودند و در آنها خیری نبود. همه را نجات داد و در جایگاهِ مناسبِ رستگاری، استقرارشان بخشید، تا آن كه آسیاب زندگی آنان به چرخش درآمد، و نیزۀشان تیز شد. به خدا سوگند! من در دنبالۀ آن سپاه بودم، تا باطل شكست خورد و عقب نشست، و همه، رهبری اسلام را فرمانبردار شدند، در این راه هرگز ناتوان نشدم، و نترسیدم، و خیانت نكردم، و سُستی در من راه نیافت. به خدا سوگند! درون باطل را می شكافم تا حق را از پهلویش بیرون كشم.
About the condition of the people before the proclamation of prophethood and the Prophet’s performance in spreading his message
So now, certainly Allah deputised Muhammad (p.b.u.h.a.h.p.) as the Prophet while no one among the Arabs read the Book nor claimed prophethood or revelation. He had to fight those who disobeyed him in company with those who followed him, leading them towards their salvation and hastening with them lest death overtook them. When any weary person sighed or a distressed one stopped he stood at him till he got him his aim, except the worst in whom there was not virtue at all. Eventually he showed them their goal and carried them to their places (of deliverance). Consequently, their affairs moved on and their hand-mill began to rotate (i.e. position gained strength), their spears got straightened. By Allah, I was among their rear-guard till they turned back on their sides and were flocked in their rope. I never showed weakness or lack of courage, nor did I betray or become languid. By Allah, I shall split the wrong till I extract right from its flanks. as-Sayyid ar-Radi says: I have quoted a selected part of this sermon before, but since I have found in the narration that this part differs from the previous one, more or less, I deemed it necessary to quote it again here.
فایل صوتی فارسی مربوط به این خطبه را از لینک ذیل دانلود نمایید:
Download: Nahjul-Balagah-Sermon-104
نظرات کاربران