وقتی خبر تهاجم سربازان معاویه به شهر اَنبار در سال 38 هجری، و سُستی مردم به امام (ع) ابلاغ شد، فرمود:
پس از ستایش پروردگار؛ همانا جهاد در راه خدا، دَری از درهای بهشت است، كه خدا آن را به روی دوستان مخصوص خود گشوده است. جهاد، لباس تقوا، و زره محكم، و سپر مطمئن خداوند است، كسی كه جهاد را ناخوشایند دانسته و ترك كند، خدا لباس ذلّت و خواری بر او می پوشاند، و دچار بلا و مصیبت می شود و كوچك و ذلیل می گردد. دل او در پردۀ گمراهی مانده و حق از او روی می گرداند، به جهت ترك جهاد، به خواری محكوم و از عدالت محروم است. آگاه باشید! من شب و روز، پنهان و آشكار، شما را به مبارزه با شامیان دعوت كردم و گفتم پیش از آن كه آنها با شما بجنگند با آنان نبرد كنید. به خدا سوگند! هر ملّتی كه درون خانۀ خود مورد هجوم قرار گیرد، ذلیل خواهد شد. امّا شما سُستی به خرج دادید، و خواری و ذلّت پذیرفتید، تا آنجا كه دشمن پی در پی به شما حمله كرد و سرزمینهای شما را تصرّف كرد. و اینك، فرماندۀ معاویه، )مرد غامدی( با لشكرش وارد شهر انبار شده و فرماندار من، « حسّان بن حسّان بكری » را كشته و سربازان شام را از مواضع مرزی بیرون رانده است. به من خبر رسیده كه مردی از لشكر شام به خانۀ زنی مسلمان و زنی غیر مسلمان كه در پناه حكومت اسلام بوده وارد شده، و خلخال و دستبند و گردن بند و گوشواره های آنها را به غارت برده، در حالی كه هیچ وسیله ای برای دفاع، جز گریه و التماس كردن، نداشته اند. لشكریان شام با غنیمت فراوان رفتند بدون اینكه حتّی یك نفر آنان، زخمی بردارد، و یا قطرۀ خونی از او ریخته شود. اگر برای این حادثۀ تلخ، مسلمانی از روی تأسّف بمیرد، ملامت نخواهد شد، و از نظر من سزاوار است!. شگفتا! شگفتا! به خدا سوگند! این واقعیّت قلب انسان را میمیراند و دچار غم و اندوه می كند كه شامیان در باطل خود وحدت دارند، و شما در حقّ خود متفرّقید. زشت باد روی شما و از اندوه رهایی نیابید كه آماج تیر بلا شدید!. به شما حمله میكنند،شما حمله نمیكنید؟! با شما میجنگند، شما نمیجنگید؟! این گونه معصیت خدا میشود و شما رضایت می دهید؟ وقتی در تابستان فرمان حركت به سوی دشمن میدهم، می گویید هوا گرم است، مهلت ده تا سوز گرما بگذرد، و آنگاه كه در زمستان فرمان جنگ میدهم، می گویید: هوا خیلی سرد است بگذار سرما برود. همۀ این بهانه ها برای فرار از سرما و گرما بود. وقتی شما از گرما و سرما فرار میكنید، به خدا سوگند كه از شمشیر بیشتر گریزانید!. ای مرد نمایان نامرد! ای كودك صفتان بی خرد كه عقل های شما به عروسان پرده نشین شباهت دارد! چقدر دوست داشتم كه شما را هرگز نمی دیدم و هرگز نمیشناختم! شناسایی شما سوگند به خدا كه جز پشیمانی حاصلی نداشت، و اندوهی غم بار سرانجام آن شد. خدا شما را بكشد كه دل من از دست شما پر خون، و سینه‌ام از خشم شما مالامال است! كاس ههای غم و اندوه را، جُرعه جُرعه به من نوشاندید، و با نافرمانی و ذلّت پذیری، رأی و تدبیر مرا تباه كردید، تا آنجا كه قریش در حقّ من گفت: «بی تردید پسر اب یطالب مردی دلیراست، ولی دانش نظامی ندارد .» خدا پدرشان را مزد دهد، آیا یكی از آنها تجربه های جنگی سخت و دشوار مرا دارد؟ یا در پیكار توانست از من پیشی بگیرد؟ هنوز بیست سال نداشتم،كه در میدان نبرد حاضر بودم، هم اكنون كه از شصت سال گذشته ام. امّا دریغ، آن كس كه فرمانش را اجرا نكنند، رأیی نخواهد داشت.
Exhorting people for jihad
Now then, surely jihad is one of the doors of Paradise, which Allah has opened for His chief friends. It is the dress of piety and the protective armour of Allah and His trustworthy shield. Whoever abandons it Allah covers him with the dress of disgrace and the clothes of distress. He is kicked with contempt and scorn, and his heart is veiled with screens (of neglect). Truth is taken away from him because of missing jihad. He has to suffer ignominy and justice is denied to him. Beware! I called you (insistently) to fight these people night and day, secretly and openly and exhorted you to attack them before they attacked you, because by Allah, no people have been attacked in the hearts of their houses but they suffered disgrace; but you put it off to others and forsook it till destruction befell you and your cities were occupied. The horsemen of Banu Ghamid(1) have reached al-Anbar and killed Hassan ibn Hassan al- Bakri. They have removed your horsemen from the garrison. I have come to know that every one of them entered upon Muslim women and other women under protection of Islam and took away their ornaments from legs, arms, necks and ears and no woman could resist it except by pronouncing the verse, “We are for Allah and to Him we shall return.” (Qur’an, 2 :156) Then they got back laden with wealth without any wound or loss of life. If any Muslim dies of grief after all this he is not to be blamed but rather there is justification for him before me. How strange! How strange! By Allah my heart sinks to see the unity of these people on their wrong and your dispersion from your right. Woe and grief befall you. You have become the target at which arrows are shot. You are being killed and you do not kill. You are being attacked but you do not attack. Allah is being disobeyed and you remain agreeable to it. When I ask you to move against them in summer you say it is hot weather. Spare us till heat subsides from us. When I order you to march in winter you say it is severely cold; give us time till cold clears from us. These are just excuses for evading heat and cold because if you run away from heat and cold, you would be, by Allah, running away (in a greater degree) from sword (war). O’ you semblance of men, not men, your intelligence is that of children and your wit is that of the occupants of the curtained canopies (women kept in seclusion from the outside world). I wish I had not seen you nor known you. By Allah, this acquaintance has brought about shame and resulted in repentance. May Allah fight you! You have filled my heart with pus and loaded my bosom with rage. You made me drink mouthful of grief one after the other. You shattered my counsel by disobeying and leaving me so much so that Quraysh started saying that the son of Abi Talib is brave but does not know (tactics of) war. Allah bless them ! Is any one of them more fierce in war and more older in it than I am? I rose for it although yet within twenties, and here I am, have crossed over sixty, but one who is not obeyed can have no opinion.
فایل صوتی فارسی مربوط به این خطبه را از لینک ذیل دانلود نمایید:
Download: Nahjul-Balagah-Sermon-027
نظرات کاربران